Jako rodzic, stojąc przed wyzwaniem znalezienia profesjonalnej pomocy dla swojego dziecka, często możesz zadawać sobie pytanie, czy potrzebujesz pomocy psychologa czy psychoterapeuty. Chociaż te dwie profesje mają wiele wspólnego, istnieją między nimi istotne różnice, które warto zrozumieć, aby Twoje dziecko otrzymało najlepszą możliwą pomoc. W tym artykule wyjaśnię, czym różnią się te role, w jakich sytuacjach każda z nich jest najbardziej pomocna, oraz co oznacza, gdy specjalista – tak jak ja – pełni obie te funkcje.
Dlaczego rodzice często mylą rolę psychologa i psychoterapeuty?
Rozróżnienie między psychologiem a psychoterapeutą często sprawia trudność, ponieważ te dwie profesje mają wiele punktów wspólnych, a ich kompetencje częściowo się pokrywają. Dodatkowo, w potocznym języku terminy te bywają używane zamiennie, co tylko pogłębia zamieszanie. Co więcej, wielu psychologów posiada również kwalifikacje psychoterapeutyczne, łącząc obie funkcje w swojej praktyce – tak jak ja.
Warto zrozumieć, że opóźnienie w uzyskaniu właściwej pomocy może skutkować pogłębieniem się problemów dziecka. Z drugiej strony, trafienie od razu do odpowiedniego specjalisty – czy to będzie psycholog, psychoterapeuta, czy osoba łącząca obie te funkcje – znacząco przyspiesza proces pomocowy i zwiększa szanse na skuteczne rozwiązanie problemów. Dlatego tak istotne jest, aby rodzice rozumieli, czego mogą oczekiwać od psychologa, a czego od psychoterapeuty.
Kim jest psycholog dziecięcy?
Psycholog dziecięcy to specjalista, który ukończył pięcioletnie studia psychologiczne, często ze specjalizacją w psychologii klinicznej dziecka lub psychologii rozwojowej. Jego głównym zadaniem jest diagnozowanie problemów emocjonalnych, behawioralnych i rozwojowych dziecka oraz określenie najlepszej drogi pomocy.
Czym zajmuje się psycholog dziecięcy?
Jako psycholog dziecięcy przeprowadzam dokładny wywiad z rodzicami i dzieckiem, a następnie wykonuję specjalistyczne testy psychologiczne, które pomagają zrozumieć funkcjonowanie poznawcze, emocjonalne i społeczne młodego człowieka. Na podstawie zebranych informacji tworzę diagnozę psychologiczną, która stanowi punkt wyjścia do dalszej pracy.
Do głównych zadań psychologa dziecięcego należy:
- Diagnoza psychologiczna (określenie przyczyn i charakteru problemów)
- Konsultacje dla rodziców i wsparcie w procesie wychowawczym
- Pomoc w rozwiązywaniu bieżących problemów emocjonalnych i behawioralnych
- Dokładna obserwacja zachowania dziecka w różnych kontekstach
- Określenie mocnych i słabych stron dziecka w różnych obszarach rozwoju
- Opracowanie zaleceń dotyczących wsparcia dziecka w domu i szkole
- Psychoedukacja dotycząca rozwoju dziecka i skutecznych metod wychowawczych
Kiedy warto udać się z dzieckiem do psychologa?
Wizyta u psychologa dziecięcego jest zalecana, gdy zauważysz u swojego dziecka:
- Nagłe zmiany w zachowaniu lub nastroju (np. smutek, wycofanie, drażliwość)
- Trudności w radzeniu sobie z emocjami (wybuchy złości, nadmierna płaczliwość)
- Problemy w relacjach z rówieśnikami lub rodzeństwem
- Wycofanie społeczne lub izolowanie się od innych
- Trudności szkolne (problemy z koncentracją, spadek wyników w nauce)
- Objawy lęku lub nadmiernego stresu (np. bóle brzucha przed szkołą)
- Zachowania agresywne wobec siebie lub innych
- Objawy regresji (powrót do zachowań charakterystycznych dla młodszego wieku)
Jako psycholog pomagam również w sytuacjach kryzysowych, takich jak rozwód rodziców, żałoba czy przeprowadzka, które dla dziecka stanowią poważne wyzwanie emocjonalne. Często pierwsza wizyta u psychologa służy ocenie sytuacji i może być jednorazowa lub prowadzić do krótkoterminowej interwencji psychologicznej składającej się z kilku spotkań.
Warto zapamiętać: Psycholog diagnozuje, prowadzi psychoedukację i udziela wsparcia. W przypadku gdy problemy dziecka wymagają długoterminowej, regularnej pracy terapeutycznej, psycholog może zalecić psychoterapię – jeśli jak ja posiada również kwalifikacje psychoterapeutyczne, może sam kontynuować pracę z dzieckiem w tym zakresie.
Kim jest psychoterapeuta dziecięcy?
Psychoterapeuta dziecięcy to specjalista, który posiada wykształcenie bazowe (najczęściej psychologiczne, czasem medyczne lub pedagogiczne) oraz ukończył kilkuletnie szkolenie psychoterapeutyczne. W Polsce, aby zostać certyfikowanym psychoterapeutą, należy ukończyć cztero- lub pięcioletnie szkolenie w jednym z uznanych nurtów terapeutycznych, odbyć staż kliniczny, przeprowadzić wymaganą liczbę godzin terapii pod superwizją oraz przejść własną terapię.
Jako psychoterapeuta przeprowadziłem takie szkolenie, co w połączeniu z wykształceniem psychologicznym daje mi możliwość świadczenia zarówno usług diagnostycznych i konsultacyjnych (jako psycholog), jak i prowadzenia długoterminowej psychoterapii (jako psychoterapeuta).
Główne podejścia w psychoterapii dzieci i młodzieży
W swojej praktyce psychoterapeutycznej pracuję w oparciu o różne podejścia terapeutyczne, dostosowując metody do indywidualnych potrzeb dziecka:
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – Koncentruje się na zmianie negatywnych wzorców myślenia i zachowania. Jest szczególnie skuteczna w leczeniu lęków, depresji oraz zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych u dzieci i nastolatków. Jej zaletą jest stosunkowo krótki czas trwania i ukierunkowanie na konkretne problemy.
Terapia systemowa – Postrzega problemy dziecka w kontekście całego systemu rodzinnego. W tym podejściu pracuję nie tylko z dzieckiem, ale z całą rodziną, pomagając zrozumieć, jak wzorce komunikacji i relacji wpływają na funkcjonowanie dziecka.
Psychoterapia psychodynamiczna – Skupia się na nieświadomych procesach i wczesnych doświadczeniach, które mogą wpływać na obecne funkcjonowanie dziecka. Pomaga zrozumieć głębsze źródła problemów emocjonalnych.
Terapia poprzez zabawę – W pracy z młodszymi dziećmi wykorzystuję ich naturalną skłonność do zabawy jako sposób na wyrażanie i przepracowywanie trudnych emocji. Zabawa staje się bezpieczną przestrzenią, w której dziecko może symboliczne przetwarzać swoje doświadczenia.
Kiedy warto udać się z dzieckiem do psychoterapeuty?
Psychoterapia jest zalecana, gdy problemy dziecka:
- Są długotrwałe (utrzymują się ponad kilka miesięcy) i intensywne
- Znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie w domu i szkole
- Wymagają głębszej, regularnej pracy terapeutycznej
- Wiążą się z traumą lub trudnymi doświadczeniami (np. przemoc, molestowanie)
- Mają charakter złożony i wielowymiarowy
- Nie ustępują mimo wcześniejszych krótkoterminowych interwencji psychologicznych
- Powodują znaczne cierpienie dziecka lub jego otoczenia
Jako psychoterapeuta prowadzę regularne, zazwyczaj cotygodniowe sesje, które mają na celu głębsze zrozumienie i przepracowanie problemów dziecka. Proces terapeutyczny jest bardziej intensywny i długotrwały niż konsultacje psychologiczne i może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od charakteru i złożoności problemu.
Głosem eksperta: „Psychoterapia dziecięca różni się od terapii dorosłych tym, że dzieci nie zawsze potrafią wyrazić swoje problemy słowami. Dlatego terapeuta dzieci musi być biegły w rozumieniu języka niewerbalnego, zabawy i twórczości dziecka.” – Violet Oaklander, pionierka terapii Gestalt dla dzieci.
Kiedy potrzebna jest konsultacja psychiatryczna?
W niektórych przypadkach, oprócz wsparcia psychologicznego i psychoterapeutycznego, dziecko może potrzebować również konsultacji psychiatrycznej. Jako psycholog i psychoterapeuta blisko współpracuję z zaufanymi psychiatrami dziecięcymi, do których kieruję pacjentów, gdy widzę taką potrzebę.
Kiedy zalecam wizytę u psychiatry dziecięcego?
Konsultacja psychiatryczna może być wskazana, gdy:
- Występują objawy mogące świadczyć o poważnych zaburzeniach psychicznych (np. halucynacje, urojenia)
- Dziecko ma myśli lub tendencje samobójcze
- Występują objawy depresji o dużym nasileniu, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie
- Dziecko cierpi na zaburzenia neurorozwojowe (np. ADHD, spektrum autyzmu), które mogą wymagać farmakoterapii
- Psychoterapia nie przynosi oczekiwanych rezultatów mimo regularnej pracy
- Objawy mają tak intensywny charakter, że utrudniają lub uniemożliwiają prowadzenie psychoterapii
W takich przypadkach, leczenie łączone (farmakoterapia + psychoterapia) często przynosi najlepsze efekty. Jako psycholog i psychoterapeuta, pozostaję w stałym kontakcie z psychiatrą, aby zapewnić kompleksową i skoordynowaną pomoc.
Warto zapamiętać: Niektóre problemy wymagają podejścia interdyscyplinarnego. Współpraca różnych specjalistów – psychologa, psychoterapeuty i psychiatry – często daje najlepsze rezultaty w złożonych przypadkach.
Korzyści z połączenia kompetencji psychologa i psychoterapeuty
Jako specjalista łączący kwalifikacje psychologa i psychoterapeuty, mogę zaoferować swoim pacjentom wyjątkową ciągłość opieki. Ta podwójna rola daje szereg korzyści dla dzieci i ich rodzin:
Zalety korzystania z pomocy specjalisty o podwójnych kwalifikacjach:
1. Płynna kontynuacja pomocy Dziecko nie musi być kierowane od jednego specjalisty do drugiego. Po fazie diagnozy psychologicznej, jeśli okaże się, że potrzebna jest długoterminowa psychoterapia, mogę bezpośrednio kontynuować pracę z dzieckiem. Eliminuje to stres związany ze zmianą specjalisty i konieczność budowania relacji terapeutycznej od nowa.
2. Kompleksowa ocena Dysponując narzędziami diagnostycznymi psychologa oraz umiejętnościami terapeutycznymi psychoterapeuty, mogę przeprowadzić zarówno formalną diagnozę psychologiczną, jak i głębszą ocenę psychoterapeutyczną. Daje to pełniejszy obraz funkcjonowania dziecka.
3. Elastyczność w podejściu W zależności od zmieniających się potrzeb dziecka, mogę płynnie przechodzić pomiędzy rolą psychologa (gdy potrzebna jest diagnoza, konsultacja czy krótka interwencja) a rolą psychoterapeuty (gdy potrzebna jest głębsza, długoterminowa praca).
4. Lepsza komunikacja z rodzicami Jestem w stanie przekazać rodzicom zarówno wyniki testów psychologicznych i formalną diagnozę, jak i głębsze obserwacje psychoterapeutyczne dotyczące funkcjonowania emocjonalnego ich dziecka.
5. Oszczędność czasu i środków Rodzice nie muszą organizować wizyt u różnych specjalistów, co oszczędza czas, środki i energię, która może być skoncentrowana na wspieraniu dziecka.
Głosem eksperta: „Większość problemów psychicznych dzieci wymaga zarówno rzetelnej diagnozy, jak i odpowiednio dobranej interwencji terapeutycznej. Specjalista łączący obie te kompetencje może zapewnić dziecku i rodzinie spójną i kompleksową pomoc.” – Daniel J. Siegel, psychiatra dziecięcy i autor książki „Rozwój umysłu dziecka”.
Psycholog czy psychoterapeuta – jak zdecydować, czego potrzebuje moje dziecko?
Wybór pomiędzy konsultacją psychologiczną a psychoterapią może nie być oczywisty dla rodzica. Oto wskazówki, które pomogą podjąć właściwą decyzję:
Kiedy wystarczy konsultacja psychologiczna?
Konsultacja psychologiczna może być wystarczająca, gdy:
- Problem pojawił się niedawno (w ciągu ostatnich kilku tygodni)
- Trudności są związane z konkretną sytuacją (np. zmiana szkoły)
- Potrzebujesz profesjonalnej oceny rozwoju lub funkcjonowania dziecka
- Szukasz porad dotyczących konkretnego zachowania czy trudności wychowawczej
- Potrzebujesz wsparcia w przejściowym kryzysie (np. rozwód, przeprowadzka)
- Dziecko potrzebuje diagnozy psychologicznej do celów edukacyjnych
W takich sytuacjach zwykle wystarczy kilka spotkań konsultacyjnych, podczas których jako psycholog mogę ocenić problem, udzielić wskazówek i zaleceń, a także zaproponować strategie radzenia sobie z trudnościami.
Kiedy potrzebna jest psychoterapia?
Psychoterapia będzie bardziej odpowiednia, gdy:
- Problem utrzymuje się od dłuższego czasu (miesiące lub lata)
- Wcześniejsze próby poradzenia sobie z trudnościami nie przyniosły rezultatów
- Trudności dziecka wpływają na wiele obszarów jego życia
- Dziecko doświadczyło traumy lub poważnych trudności życiowych
- Objawy mają charakter nawracający (np. regularnie występujące ataki paniki)
- Dziecko przejawia destrukcyjne zachowania wobec siebie lub innych
- Problemy emocjonalne są głębokie i złożone
W tych przypadkach jako psychoterapeuta proponuję regularne, długoterminowe spotkania, które pozwalają na głębszą pracę nad przyczynami trudności i ich stopniowe przezwyciężanie.
Korzyści z pierwszej konsultacji psychologicznej
Nawet jeśli nie jesteś pewien, czego potrzebuje Twoje dziecko, warto umówić się na pierwszą konsultację psychologiczną. Podczas takiego spotkania:
- Przeprowadzę wstępny wywiad i ocenę sytuacji
- Pomogę określić charakter i nasilenie trudności
- Zaproponuję najbardziej odpowiednią formę pomocy
- Wyjaśnię, czy wystarczą krótkoterminowe konsultacje, czy potrzebna jest długoterminowa psychoterapia
Jako specjalista łączący kompetencje psychologa i psychoterapeuty, mogę elastycznie dostosować formę pomocy do zmieniających się potrzeb dziecka – rozpoczynając od konsultacji psychologicznych, a jeśli zajdzie taka potrzeba, przechodząc do regularnej psychoterapii.
Co robić, a czego unikać przy decyzji o konsultacji psychologicznej lub psychoterapii:
Warto:
- Obserwować i notować konkretne zachowania dziecka budzące niepokój
- Przygotować się do pierwszej wizyty – zapisać pytania i wątpliwości
- Być otwartym na rekomendacje specjalisty dotyczące formy pomocy
- Włączyć dziecko w proces decyzyjny (adekwatnie do wieku)
Należy unikać:
- Zbyt długiego odkładania decyzji o skorzystaniu z pomocy
- Ignorowania sygnałów wysyłanych przez dziecko
- Minimalizowania problemów („samo z tego wyrośnie”)
- Nieuzasadnionej zmiany specjalistów, gdy pierwsze efekty nie pojawiają się natychmiast
Jak wygląda moja praca jako psychologa i psychoterapeuty?
Jako specjalista łączący rolę psychologa i psychoterapeuty, oferuję elastyczne podejście dostosowane do potrzeb każdego dziecka i rodziny. Oto jak zwykle wygląda proces pomocy:
1. Konsultacja wstępna
Pierwsza wizyta ma charakter konsultacyjny i służy:
- Zebraniu wywiadu od rodziców o trudnościach dziecka i jego historii rozwoju
- Nawiązaniu wstępnej relacji z dzieckiem
- Określeniu głównych obszarów problemowych
- Ustaleniu wstępnego planu działania
2. Diagnoza psychologiczna (jeśli potrzebna)
W zależności od potrzeb, przeprowadzam diagnozę psychologiczną, która może obejmować:
- Testy psychologiczne odpowiednie do wieku i problemu dziecka
- Obserwację zachowania i funkcjonowania emocjonalnego
- Analizę prac dziecka (np. rysunków)
- Konsultację z innymi specjalistami (np. nauczycielami)
3. Omówienie wyników i planowanie
Po zakończeniu diagnozy, spotykam się z rodzicami, aby:
- Przedstawić wyniki i wnioski diagnostyczne
- Omówić zalecenia dotyczące dalszego postępowania
- Zaproponować odpowiednią formę pomocy (konsultacje, psychoterapia, inne)
- Odpowiedzieć na pytania i wątpliwości rodziców
4. Realizacja wybranej formy pomocy
W zależności od potrzeb dziecka, mogę prowadzić:
Krótkoterminowe konsultacje psychologiczne:
- Zazwyczaj 3-5 spotkań
- Ukierunkowane na konkretny problem
- Zawierające praktyczne wskazówki i strategie
- Obejmujące również konsultacje dla rodziców
Długoterminową psychoterapię:
- Regularne spotkania (najczęściej raz w tygodniu)
- Praca nad głębszymi przyczynami trudności
- Odkrywanie i wzmacnianie zasobów dziecka
- Równoległe konsultacje dla rodziców wspierające proces terapeutyczny
5. Ewaluacja postępów
Niezależnie od wybranej formy pomocy, regularnie oceniam postępy dziecka:
- Obserwując zmiany w zachowaniu i funkcjonowaniu emocjonalnym
- Konsultując się z rodzicami i innymi osobami z otoczenia dziecka
- Modyfikując plan pomocy w zależności od aktualnych potrzeb
Głosem eksperta: „Skuteczna pomoc dziecku wymaga podejścia dostosowanego do jego indywidualnych potrzeb. Specjalista łączący kompetencje psychologa i psychoterapeuty może płynnie przechodzić między różnymi formami pomocy, co zapewnia ciągłość opieki i buduje zaufanie.” – John Bowlby, twórca teorii przywiązania.
Porównanie: konsultacja psychologiczna vs psychoterapia
Dla lepszego zrozumienia różnic między konsultacją psychologiczną a psychoterapią, poniżej przedstawiam tabelę porównawczą:
| Aspekt | Konsultacja psychologiczna | Psychoterapia |
|---|---|---|
| Czas trwania | Krótkoterminowa (1-5 spotkań) | Długoterminowa (miesiące lub lata) |
| Częstotliwość | Sporadyczna, w razie potrzeby | Regularna (najczęściej raz w tygodniu) |
| Główny cel | Diagnoza, wsparcie, porady | Głęboka zmiana wzorców emocjonalnych i zachowań |
| Forma pracy | Ukierunkowana na konkretny problem | Procesowa, dotycząca różnych aspektów funkcjonowania |
| Relacja | Formalna, profesjonalna | Bliższa, oparta na głębokim zaufaniu |
| Najlepsza przy | Przejściowych trudnościach, potrzebie oceny i diagnozy | Głębokich problemach emocjonalnych, traumie, zaburzeniach |
| Zaangażowanie rodziców | Konsultacje, wskazówki | Równoległa praca terapeutyczna z rodzicami |
Najczęściej zadawane pytania
Jaka jest różnica między konsultacją u psychologa a psychoterapią?
Konsultacja psychologiczna to zazwyczaj krótkoterminowa pomoc (1-5 spotkań) skoncentrowana na diagnozie, ocenie problemu i udzieleniu wskazówek. Psychoterapia natomiast to długotrwały proces, składający się z regularnych spotkań, którego celem jest głębsza praca nad problemami emocjonalnymi i behawioralnymi, zmiana destrukcyjnych wzorców myślenia i zachowania oraz rozwój umiejętności radzenia sobie z trudnościami. Jako specjalista łączący obie role, mogę elastycznie dostosować formę pomocy do aktualnych potrzeb dziecka.
Czy moje dziecko naprawdę potrzebuje pomocy specjalisty?
Jeśli zachowanie dziecka znacząco się zmieniło, problemy utrzymują się przez dłuższy czas (ponad 2-3 tygodnie) lub wpływają na codzienne funkcjonowanie dziecka w domu lub szkole, warto skonsultować się ze specjalistą. Profesjonalna ocena pomoże określić, czy obserwowane trudności są przejściowe czy wymagają dłuższej interwencji. W razie wątpliwości, lepiej skonsultować się ze specjalistą – wczesna interwencja jest zazwyczaj bardziej skuteczna i może zapobiec nasileniu się problemów.
Jak przygotować dziecko do wizyty u psychologa/psychoterapeuty?
Wyjaśnij dziecku, w sposób dostosowany do jego wieku, dlaczego idziecie na wizytę. Unikaj określeń mogących budzić lęk, takich jak „badanie” czy „leczenie”. Możesz powiedzieć młodszemu dziecku, że idziecie spotkać się z osobą, która pomaga dzieciom lepiej radzić sobie z różnymi uczuciami i trudnościami. Starszemu dziecku możesz wyjaśnić, że psycholog/psychoterapeuta to ktoś, kto wspiera w rozwiązywaniu problemów, z którymi sami mamy trudność. Podkreśl, że nie ma w tym nic wstydliwego i wiele dzieci korzysta z takiej pomocy.
Jak długo trwa psychoterapia dziecka?
Czas trwania psychoterapii zależy od rodzaju i nasilenia problemów dziecka, a także od wybranej metody terapeutycznej. Niektóre interwencje, jak krótka terapia poznawczo-behawioralna w przypadku konkretnego problemu (np. lęk przed ciemnością), mogą trwać kilka tygodni. Terapia głębszych problemów emocjonalnych, zaburzeń zachowania czy skutków traumy może trwać kilka miesięcy lub nawet lat. Jako psychoterapeuta zawsze przedstawiam rodzicom przybliżony plan terapii i regularnie go weryfikuję, omawiając postępy dziecka.
Czy rodzice uczestniczą w procesie terapeutycznym?
Tak, zaangażowanie rodziców jest kluczowe dla skuteczności pomocy. W zależności od wieku dziecka i charakteru problemu, współpraca z rodzicami może przybierać różne formy:
- Regularne konsultacje dla rodziców równolegle z terapią dziecka
- Sesje rodzinne z udziałem dziecka i rodziców
- Psychoedukacja dotycząca rozwoju dziecka i metod wspierania go w domu
- Wskazówki dotyczące modyfikacji środowiska rodzinnego, aby lepiej wspierało proces terapeutyczny
Jako psycholog i psychoterapeuta doceniam rolę rodziców jako ekspertów od własnego dziecka i traktuję ich jako niezbędnych partnerów w procesie pomocy.
Podsumowanie
Decyzja o skorzystaniu z pomocy psychologa czy psychoterapeuty to ważny krok w kierunku wspierania rozwoju emocjonalnego Twojego dziecka. Zrozumienie różnic między konsultacją psychologiczną a psychoterapią pomaga wybrać najbardziej odpowiednią formę pomocy dostosowaną do potrzeb dziecka.
Pamiętaj, że:
- Jako psycholog mogę przeprowadzić diagnozę psychologiczną, ocenić funkcjonowanie dziecka i udzielić wsparcia w krótszej perspektywie
- Jako psychoterapeuta prowadzę regularną, długoterminową terapię nastawioną na głębszą zmianę
- Łącząc obie te role, mogę zapewnić kompleksową i spójną opiekę, dostosowaną do zmieniających się potrzeb dziecka
- W niektórych przypadkach może być konieczna współpraca z innymi specjalistami (np. psychiatrą, neurologopedą, terapeutą SI)
Najważniejsze jest, aby nie zwlekać z szukaniem pomocy, gdy pojawiają się niepokojące objawy. Wczesna interwencja znacząco zwiększa szanse na skuteczne rozwiązanie problemów i zapobiega ich nasilaniu się w przyszłości.
Podjęcie decyzji o skorzystaniu z pomocy psychologa czy psychoterapeuty to wyraz troski i odpowiedzialności rodzicielskiej. Dzięki właściwemu wsparciu, większość dzieci z trudnościami emocjonalnymi i behawioralnymi może osiągnąć znaczną poprawę i rozwinąć umiejętności, które będą służyć im przez całe życie.
Ćwiczenia praktyczne
Ćwiczenie 1: Dziennik obserwacji Prowadź przez tydzień dziennik obserwacji zachowania dziecka. Zapisuj konkretne sytuacje, w których pojawiają się niepokojące zachowania, towarzyszące im okoliczności, reakcje dziecka i innych osób oraz to, co pomogło uspokoić lub poprawić sytuację. Taki dziennik będzie nieocenioną pomocą podczas pierwszej wizyty i pomoże mi lepiej zrozumieć charakter trudności.
Ćwiczenie 2: Przygotowanie dziecka do wizyty Oto kilka sposobów, jak możesz przygotować dziecko do wizyty u psychologa/psychoterapeuty:
- Dla młodszych dzieci (3-6 lat): „Jutro pójdziemy do pani/pana, który pomaga dzieciom lepiej radzić sobie z trudnymi uczuciami. Będziesz mógł/mogła tam porozmawiać i pobawić się w specjalnym pokoju z wieloma zabawkami.”
- Dla dzieci w wieku szkolnym (7-12 lat): „Odwiedzimy jutro specjalistę, który pomaga dzieciom lepiej rozumieć swoje emocje i radzić sobie z trudnościami. Będziesz mógł/mogła porozmawiać o tym, co jest dla Ciebie ważne lub trudne.”
- Dla nastolatków (13+ lat): „Umówiłem/umówiłam Cię na spotkanie z psychologiem, który specjalizuje się w pracy z młodzieżą. To osoba, z którą można otwarcie porozmawiać o swoich myślach, uczuciach i problemach, bez obawy o ocenę czy krytykę.”
Ćwiczenie 3: Przygotowanie pytań Przed pierwszą wizytą przygotuj listę pytań, które chcesz mi zadać. Mogą one dotyczyć:
- Twojego doświadczenia w pracy z podobnymi problemami
- Proponowanych metod pracy z dzieckiem
- Przewidywanej częstotliwości i długości spotkań
- Sposobów, w jakie możesz wspierać proces terapeutyczny w domu
- Oznak poprawy, na które powinieneś/powinnaś zwrócić uwagę
Przygotowanie takich pytań pozwoli Ci lepiej zrozumieć proces pomocy i aktywnie się w niego zaangażować.
